Ostatnio na łamy tego bloga wrócił temat depozycjonowania i dostarczania narzędzi do takich działań i pytania, czy jest to zgodne z prawem, czy tak można, jak się przed tym bronić, itp.? Za chwilę powstaną inne, nowe biznesy i narzędzia internetowe i pojawią się zbliżone problemy i pytania. Za nim, więc o samym depozycjonowaniu i narzędziach, które do tego służą, uważam, że warto w skrócie zakreślić ramy prawne, które są uniwersalne dla takich pytań i spraw.
W relacjach biznes-biznes (czyli nie zajmujemy się konsumentami i przypadkami podobnymi do pobieraczek.pl) istotne są sfery:
- Uczciwej konkurencji
- Odpowiedzialności za szkodę
- Odpowiedzialności pomocnika
- Wyłączenia odpowiedzialności dostawcy usług internetowych
- Postępowania przed sądem i ciężaru dowodu
Uczciwa konkurencja
Przedsiębiorcy powinni konkurować ze sobą uczciwie – proste, prawda?
Niestety, nie wszyscy przedsiębiorcy w ten sposób postrzegają konkurencję i dlatego istnieje ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Ustawa ta ma na celu umożliwienie przedsiębiorcom przeciwstawienie się działaniom konkurenta, które negatywnie wpływają na ich własny biznes. W początkowych artykułach ustawy (1-4) uregulowane są zagadnienia ogólne, natomiast art. 5 – 22 zawierają przykłady działań, które są uznane za czyny nieuczciwej konkurencji (np. rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji, reklama wprowadzająca w błąd). Kluczowe w tej ustawie są dwie rzeczy:
- art. 3 zawiera ogólną regułę, że czynem nieuczciwej konkurencji jest każde działanie sprzeczne z dobrymi obyczajami lub prawem. Nawet, jeżeli więc jakieś działanie nie jest wymienione w części szczegółowej tej ustawy (art. 5 -22), to może zostać uznane za czyn nieuczciwej konkurencji, jeżeli jest sprzeczne z dobrymi obyczajami biznesowymi.
- odpowiedzialność na podstawie tej ustawy jest niezależna od winy – zwalcza się określone działanie, bez konieczności wykazywania, że zostało ono podjęte celowo, np. w zamiarze wyrządzenia szkody.
Przedsiębiorca, na podstawie ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, może przede wszystkim żądać zaniechania nieuczciwych działań swojego konkurenta.
Odpowiedzialność za szkodę
Jeżeli przedsiębiorcy zostanie wyrządzona szkoda może żądać jej naprawienia. Przesłankami takiej odpowiedzialności są:
- szkoda – realny uszczerbek w majątku przedsiębiorcy w postaci strat lub utraconych korzyści
- zawionie działanie innego podmiotu, które do szkody doprowadziło
- adekwatny związek przyczynowy pomiędzy takim działaniem a szkodą – szkoda musi być normalnym następstwem działania osoby wyrządzającej szkodę (a nie np. następstwem przypadkowym).
Odpowiedzialność pomocnika
Za szkodę odpowiada nie tylko ten, kto ją bezpośrednio wyrządził, ale również ten, kto był w jej wyrządzeniu pomocny lub do wyrządzenia szkody nakłaniał.
Wyłączenie odpowiedzialności dostawcy usług internetowych
Co do zasady dostawcy usług internetowych (usługi przekazywania, cachingu i hostingu) nie odpowiadają za naruszenia praw, do jakiego za pośrednictwem ich narzędzi może dojść lub dochodzi (art. 12 – 14 ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną), jeżeli pozostają neutralni w stosunku do treści przesyłanych lub umieszczanych w tych usługach (np. youtube nie odpowiada za umieszczane przez użytkowników filmy naruszające prawa autorskie – odpowiadają za to użytkownicy) . Dostawy usług odpowiadają, jeżeli otrzymają wiarygodną informację, że określna treść narusza prawa i jej nie usuną.
Postępowanie przed sądem i ciężar dowodu
Skuteczne dochodzenia swoich praw przez przedsiębiorcę przed sądem wymaga wykazania wszystkich przesłanek odpowiedzialności pozwanego. Wykazanie wymaga przedstawienia dowodów. I tak np. żądając zaniechania określonych czynów nieuczciwej konkurencji przedsiębiorca musi przedstawić dowody, że określone działanie miało miejsce i że można je przypisać pozwanemu przez niego konkurentowi. Co ważne, powód może wnioskować, aby sąd nakazał pozwanemu przedłożeniu określonych dowodów będących w posiadaniu pozwanego (powód z oczywistych względów ma utrudniony dostęp do informacji, które ma tylko pozwany).
To są ogólne i w miarę oczywiste ramy prawne związane z relacjami biznesowymi w sieci. W następnym wpisie o tym, jak w te ramy wpisuje się działalność depozycjonowania oraz działalność dostarczania narzędzi do takich działań.
